Many aspects of the July 15 failed coup attempt were significant and included social resistance, community formation and network patterns, collective discourse, perception management and power of the new media. Based on these notions, the main objective of this research is to examine the July 15 failed coup attempt within the perspective of social media. In a mixed method study, in which social network analysis and discourse analysis were used, the research revealed that different layers of the community demonstrated a collective discourse in favor of democracy and online social networks were used as a space where masses would communicate with each other, mobilize, rally against the plotters, and express how they felt; all of which eventually changed the fate of the July 15 failed coup attempt.

Keywords: The July 15 coup attempt, social resistance, collective discourse, network patterns, perception management, social network analysis, discourse analysis

DOI : 10.12995/bilig.9301 [HTML]

Dede Korkut Kitabı üzerine dilcilik sahasında yapılan araştırmalar, çoğunlukla, daha önceki araştırmacılar tarafından yanlış okunduğu düşünülen sözcüklerin yorumlanması/düzeltilmesi veya müstensih hatalarının tespit edilmesi gibi metnin doğruya en yakın okunuşuna ve yeniden kurulmasına yönelik çalışmalara dayanmaktadır. Bu tür çalışmalar, eserin hatalardan arındırılmış ve kusursuza en yakın şeklinin tasarlanması/kurulması için gereklidir. Ancak bu yapılırken eserle ilgili diğer düzeylerdeki çalışmaların geri plana itilmemesi, metin üzerinde çeşitli dil içi veya dil ötesi çalışmaların da gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu sayede, eserle ilişkili daha fazla ayrıntıya ulaşma imkânıdoğacak ve metnin yazıldığı dönem, şartlar, metnin estetik/edebi değeri, ayrıca üst yapısıyla ilgili diğer pek çok husus daha iyi anlaşılacaktır. Bu çalışmada, daha çok konuşma dilinin bir özelliği olarak şekillenip ortaya çıkan söylem belirleyiciler üzerinde durulduktan sonra, Dede Korkut Kitabı’nda dönemin konuşma dilinin izleri olarak yorum lanabilecek bazı söylem belirleyiciler ele alınıp değerlendirilecektir. Böylece, Dede Korkut metnine konuşma dili odağında yaklaşılacak ve eserin söylem çözümlemesi yönündeki çalışmalara katkı sağlanacaktır.

Anahtar Kelimeler: Dede Korkut Kitabı, söylem belirleyici, konuşma dili, söylem çözümlemesi, boşluk doldurucu, söylem parçacığı

DOI : 10.12995/bilig.9302 [HTML]

Ekrem Reşid Rey (10 Ekim 1900-13 Temmuz 1959) ve Cemal Reşid Rey’in (25 Ekim 1904-7 Ekim 1985) yaşamı, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişin simgesidir. Türk Beşleri diye adlandırılan besteciler kuşağının ilk temsilcisi olan Cemal Reşid Rey’in, sahne yapıtlarını üretirken en büyük paydaşı kardeşi Ekrem Reşid Rey olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu’nda kent kültürü içinde yaşayan operetin, Cumhuriyet dönemi halkasını Rey kardeşler oluşturur. Büyük beğeni kazanan bu operetler sahnede yer bulurken, operalar gündeme gelmemiştir. Literatürde bu eserler hakkında sınırlı sayıda bilgi mevcuttur. Makalede; Ekrem Reşid Rey ve Cemal Reşid Rey’in La Femme Fugitive (Kaçan Kadın), Faire Sans Dire (Söylemeden Yapmak), Sultan Cem, L’Enchantement (Büyülenme), Zeibek (Zeybek), Drame Anatolien (Köyde Bir Facia) ve Çelebi adlı yedi operası ele alınmıştır. Çalışma, Türk opera literatürüne ve Devlet Opera ve Balesi arşivine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Ekrem Reşit Rey, Cemal Reşit Rey, Osmanlı İmparatorluğu, Cumhuriyet dönemi, opera, operet

DOI : 10.12995/bilig.9303 [HTML]

XX. yüzyıl başlarında Konya Vilayetinin beş sancağından birisi olan Teke (Antalya) Sancağı 22.370 km² yüzölçümüne ve 350 deniz milini bulan sahil şeridine sahipti. Nüfusu 250 bin kadardı. Bu haliyle birçok bağımsız sancaktan hatta vilayetten bile daha büyük bir coğrafi ünite oluşturmaktaydı. Buna karşın sancağın büyüklüğüyle bağdaşmayan yetersiz idari organizasyonu ve vilayet merkezi Konya’ya olan uzaklığı, yönetimde ciddi aksaklıklara neden olmaktaydı. Bu durum yeni bir idari düzenleme ihtiyacını ortaya çıkarmıştı. Kaldı ki 26 Mart 1913 tarihli vilayet kanunu da daha küçük, yönetilebilir idari birimleri esas alan bir yönetim anlayışı getirmekteydi. Tüm bu gerekçelerle 12 Mart 1914 tarihinde Teke Sancağı, Konya Vilayetinden ayrılarak bağımsız hâle getirilmiştir. Bağımsız sancakta idari teşkilatlanma uzun ve meşakkatli bir yol izledi. Bu süreçte yeni kaza ve nahiyeler tesis edildi. Buralarda hizmet birimleri meydana getirilmeye ve personel kadrosu oluşturulmaya çalışıldı. Öte yandan sancak hususi idaresi kurularak meclis-i umumi toplanmış ve sancak bütçesini hazırlama işine girişmiştir.

Anahtar Kelimeler: Anahtar Kelimeler: Teke Sancağı, Bağımsız Sancak, Mülkî Taksimat, Mahalli İdareler, Hususi İdare.

DOI : 10.12995/bilig.9304 [HTML]

Nezihe Meriç’in Sevdican isimli oyunu Almanya’ya göçen kadınların yaşadıklarını yansıtmayı amaçlayan tek kişilik bir oyundur. Yine tek kişilik bir oyun olan SuAndi’nin The Story of M (M’nin Hikâyesi) toplumda yaşanan ırkçılığı ve de ayrımcılığı bir kadın karakter üzerinden sahneye taşır. Aynı zamanda Almanya’ya olan Türk göçü ile Birleşik Krallık’a Batı Hint Adaları’ndan göçün de yansıması olan bu iki oyun, nasıl her iki ülkeye olan göç hikâyesi birbiri ile benzerlik gösteriyor ise, karakterler, tema ve de anlatım açısından paralellik göstermektedir. Göç ve ayrımcılık konusunu ele alan bu iki oyun, yaşanan benzer acıları kadın ve anne kimlikleri üzerinden sahneye taşır. Sonuç olarak bu çalışma Nezihe Meriç’in Sevdican ve SuAndi’nin The Story of M isimli oyunlarını teknik ve tematik açılardan karşılaştırarak göç olgusunun iki farklı kültürde yazılan bu iki oyunda nasıl ortak bir noktadan aktarıldığını örneklendirmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Göç, ırkçılık, ayrımcılık, Nezihe Meriç, SuAndi, göç edebiyatı

DOI : 10.12995/bilig.9305 [HTML]

Türkçedeki odaksıl şimdiki zaman -(ı)yor ekinin, yorı- “yürümek” tasvir fiilinin yorır geniş zaman çekiminden hece yutumu ile oluştuğu ve aslında ayrı bir kelime olan bu ekin sonradan ekleştiği genel olarak kabul görmüştür. Lars Johanson, bu genel görüşe katılmaz ve Azerbaycan Türkçesindeki şimdiki zaman işaretleyicisi {-(y)Ir}’ın, büyük bir ihtimalle zarf-fiil + er-ür (er- ‘olmak’) biçiminde bir tasvirî fiilden geliyor olması gerektiğini söyler. Bu çalışmada Lars Johanson’un “büyük bir ihtimalle” diyerek belirttiği, fakat tanıklayamadığı -A ėr- şimdiki zaman ekinin örnekleri verilmiştir. Verilen örnekler İbn Bezzâz’ın Farsça Safvetu’s-Safâ adlı eserinden XVI. yüzyılda Neşâtî tarafından Azerbaycan sahasında Türkçeye çevrilen “Tezkire-i Şeyh Safî”den alınmıştır. Böylelikle, -A ėr- yapısı, Azerbaycan Türkçesinde odaksıl şimdiki zaman işaretleyicisi olarak ilk defa tanıklanmış olacaktır.

Anahtar Kelimeler: Azerbaycan Türkçesi, Odaksıl Şimdiki Zaman, Tezkire-i Şeyh Safî, -(I)yor eki, -A ėr- işaretleyicisi

DOI : 10.12995/bilig.9306 [HTML]

XIII. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren Rus topraklarını hâkimiyetleri altına almaya başlayan Moğollar, bu yüzyılın ikinci yarısından itibaren gittikçe güçlenerek çeşitli Türk boylarını da içlerine alarak Altın Orda devletinin kurulmasına öncülük etmişlerdir. Nitekim Altın Orda devletinin güçlenmesi çok kısa süre içerisinde tamamlanmış ve Rus knyazları bu güç karşısında gerek siyasî gerekse askerî olarak bir varlık gösterememişlerdir. Ancak XIV. yüzyılın ikinci yarısından sonra Altın Orda’da başlayan güç kaybının en net görüntüsü 1380 yılında Moskova Knyazı Dmitriy ile Altın Orda Emiri Mamay Mirza arasında gerçekleşen Kulikovo Meydan Muharebesinde görülmüştür. Bu savaşta Altın Orda büyük bir zaafa uğramıştır. Tarihi süreç değerlendirildiğinde Kulikovo, Altın Orda için kaçınılmaz sonu yani bir dağılma ve yok oluşun başlangıcını ifade ederken, Ruslar içinse birleşerek duraklama dönemlerinden çıkmalarını ve Kalka’nın intikâmını almalarını sağlayan büyük bir zaferi ifade etmiştir. Bu zaferin bir diğer önemli özelliği ise Rusların bu savaştan sonra “Rus milleti” bilincine sahip olarak tarih sahnesinde yerlerini almış olmalarıdır. Bu savaşın hemen akabinde yazıldığı düşünülen destanlardan biri de Zadonşina destanıdır. Çalışmamızda destanın metni Türkçeye çevrilerek, yorumu yapılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Rus knezleri, Altın-Orda, Moskova, Zafer, Destan, Güç

DOI : 10.12995/bilig.9307 [HTML]

The aim of this paper is to research the etymology and different definitions of the term of Occidentalism. Occidentalism, in its broadest meaning, is the reverse of Orientalism; just as Orientalism is a Western reading of the East, Occidentalism is an Eastern reading of the West. A meticulous reading of related literature reveals several different meanings attributed to Occidentalism. One of these definitions was introduced by the Egyptian philosopher Hasan Hanafi, who sees Occidentalism as the science of adopting Western values by eliminating them. Conversely, Ian Buruma and Avishai Margalit do not consider Occidentalism to be a science, but hostility against the West. In addition to these two definitions, a further perspective defines Occidentalism as the answer to one of the following questions: “How can the Western values be developed” and “How can Western values be adopted by the East, while saving the Eastern identity”. This paper defines and explores the terms ‘Occidentalism’ and ‘Occidentalist’ considering these forms and interpretations.

Keywords: Occidentalism, Occidentalist, Orientalism, Hassan Hanafi, Edward Said.

DOI : 10.12995/bilig.9308 [HTML]

The Gagauz language spoken in the Autonomous Territorial Unit of Gagauzia in Moldova is one of the endangered languages. This article aims to investigate the Gagauz speakers’ attitudes towards the Gagauz, Russian and Moldovan languages. The results were analyzed on the basis of age, gender and the place of residence. It is seen that Gagauz speakers who are younger and living in cities have more positive functional attitudes towards the Russian language. On the other hand, the participants who are older and reside in villages have more positive emotional attitudes towards the Gagauz language.

Keywords: The Gagauz language, endangered languages, functional language attitudes, emotional language attitudes, language vitality.

DOI : 10.12995/bilig.9309 [HTML]

27 Ciltlik Ansiklopediye Eşdeğer Veri Tabanı: Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü Projesi

Anahtar Kelimeler: TEİS, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, biyografi.
[HTML]

Erol Üyepazarcı (2019). Unutulanlar, Hiç Bilinmeyenler ve Bilinmek İstemeyenler Türkiye’de Popüler Romanın İlk Yüzyılının Öyküsü (1875-1975). İstanbul: Oğlak Yay.

Anahtar Kelimeler: Erol Üyepazarcı, Türkiye’de Popüler Romanın İlk Yüzyılının Öyküsü (1875-1975), roman.
[HTML]