Şuşa Deklarasyonu’nun Jeopolitik Analizi: Bölgesel Düzen Bağlamında Teorik Çerçeve Oluşturulması Girişimi


Geopolitical Analysis of the Shusha Declaration: Constructing Theoretical Framework in the Regional Order Context


Metin Çelik & Kenan Aslanlı


ÖZET
Türkiye ve Azerbaycan arasında “tek millet, iki devlet” söylemiyle karakterize edilen kapsamlı ilişkilerin sadece duygusal değil, aynı zamanda rasyonel boyutu da vardır. Şuşa Deklarasyonu, ikili ilişkileri sağlamlaştırılmış rasyonel temeller üzerinde siyasi ve askerî bir ittifak seviyesine yükseltmiştir. İkili ilişkilerin geliştirilmesinin yanı sıra Şuşa Deklarasyonu, Kafkasya, Orta Asya ve tüm Türk Dünyası’nda hukuki ve siyasi açıdan yeni bir bölgesel düzenin inşasına da katkıda bulunmuştur. Makale, Şuşa Deklarasyonu’nun bölgesel düzen inşası sürecine katkısını bölgesel güç dinamikleri, ortak kimlik ve ideoloji, ivedi iç ve dış tehditler, iç siyasi dönüşüm, siyasi liderlik ve Zengezur Koridoru gibi somut bölgesel iş birliği girişimleri bağlamında incelemek için teorik bir çerçeve oluşturmaya çalışmaktadır.


ABSTRACT
Comprehensive relations between Türkiye and Azerbaijan, characterized by the “one nation, two states” discourse, have not only an emotional but also a rational dimension. The Shusha Declaration upgraded bilateral relations to the level of a political and military alliance on cemented rational basis. In addition to advancing of bilateral relations, the Shusha Declaration also contributed to building a new regional order in the Caucasus, Central Asia, and the entire Turkic World, legally and politically. The article attempts to construct a theoretical framework to examine the contribution of the Shusha Declaration on the regional order-building process in the context of regional power dynamics, common identity and ideology, exigent internal and external threats, domestic political transformation, political leadership, and tangible regional cooperation initiatives such as Zangezur Corridor.


ANAHTAR KELİMELER: Şuşa Deklarasyonu, Türkiye-Azerbaycan İlişkileri, bölgesel düzen, Türk Dünyası, Zengezur Koridoru


KEYWORDS: The Shusha Declaration, Türkiye-Azerbaijan relations, regional order, Turkic World, Zangezur Corridor


DOI :  [PDF]