ÖZET
Kaynaklarda Türkistan, Turan, Orta Asya, Merkezî Asya gibi farklı adlandırmalarla kaydedilen coğrafyada var olan modern ulus kimliklerin karşılıklı ilişkileri, farklı açılardan incelenmeye değer bir konudur. Resmî tarih yazımı, edebiyat tarihi, şekillenmiş edebî dil sorunlu olmakla birlikte çizilmiş siyasi sınırlara dayalı biçimde kurulmuş olan ulus devletlerin ve dolayısıyla çoğunluğunu Türk boylarının oluşturduğu modern kimliklerin arasında günümüzde keskin çizgiler mevcuttur. Makalede Kazak atasözlerinde Özbek, Sart, Rus, Tatar, Türkmen başta olmak üzere diğer topluluklarla ilgili kayıtlar; tarihî süreç de dikkate alınarak günümüze yansımaları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Günümüzde keskin çizgileri ortaya çıkaracak bir bakış açısının Kazak atasözleri temelinde desteklenip desteklenmediği sorusu çerçevesinde bir değerlendirme yapılmıştır. Makalenin temel amacı keskin ulus kimliklerin ortaya çıkışına sebep olan bakış açılarının atasözlerine yansıyıp yansımadığı sorusuna cevap aramaktır. Makalenin temel malzemesini yayımlanmış atasözleri oluşturmaktadır. Çalışmada alan araştırması çerçevesinde derlenen malzemeler kullanılmamakla birlikte etnografik yönteme dayalı gözlemlerden istifade edilmiştir.
ABSTRACT
Examining the interconnections between contemporary national identities in the geographical region known by various names such as Turkestan, Turan, and Central Asia is a topic of significant interest that warrants exploration from multiple angles. Currently, distinct boundaries exist between the authorized historical accounts, the study of literary works, the influenced literary dialect, the states formed along contentious political boundaries, and consequently, the contemporary identities, predominantly comprised of Turkic tribes. The article examines the Kazakh proverbs that pertain to many ethnic groups, such as the Uzbek, Sart, Russian, Tatar, and Turkmen. These proverbs are analyzed in relation to their relevance to the present, while also considering the historical context. An assessment has been conducted to determine whether the use of Kazakh proverbs can effectively present a clear perspective in contemporary times. The primary objective of the research is to investigate if the viewpoints that give rise to distinct national identities are evident in proverbs. The article is primarily based on published proverbs. The study did not utilize compilation materials produced by field research, but instead relied on observations derived from the ethnographic method.
ANAHTAR KELİMELER: Kazaklar, paremiyoloji, atasözü bilimi, Kazak atasözleri, Kazak atasözlerinde uluslar
KEYWORDS: Kazakhs, paremiology, proverbs, Kazakh Proverbs, nations in Kazakh proverbs