ÖZET
Birinci Dünya Savaşı, insanlık tarihinde birçok halkın ve ulusun, imparatorluğun ve devletin kaderini önemli ölçüde etkilemiştir. Osmanlı İmparatorluğu, büyük savaşın ana katılımcılarından biriydi ve İtilaf Devletlerine karşı birçok cephede savaştı. Savaş sırasında Türkiye tarafından çeşitli siyasi, askerî faaliyetler ile casusluk ve istihbarat faaliyetleri yürütüldü. Osmanlı Devleti, Doğu’nun Müslüman halklarını İtilaf Devletlerine karşı cihat başlatmaya teşvik etti. Aynı zamanda Rus İmparatorluğu’nun bünyesinde olan Türkistan’daki Türk-Müslüman halklar arasında Pan-İslamizm ideolojisi çerçevesinde onların da savaşa destek olması için örgütlü hareketler yapılmıştır. Buna karşılık Türkistan’ın Türk-Müslüman halkları Türklere farklı destekler verdiler. Bunlardan biri de Kazakların Türklerinin mali desteğiydi. Bu çalışmada, savaş sırasında Kazakların Türklere yaptığı mali yardımlar incelenmektedir. Kazaklar arasında Türklere sağlanan mali desteğin nedenleri, gelişimi ve sonuçları hakkında tarihsel bir analiz yapılmıştır.
ABSTRACT
The First World War significantly influenced the destinies of numerous peoples, nations, empires, and states throughout human history. The Ottoman Empire emerged as a major participant in this global conflict, engaging on multiple fronts against the Entente States. During the war, Türkiye conducted various political, military, intelligence, and espionage activities. Among these, the Ottoman Empire incited Muslim populations in the East to join in a religious war against the Entente States. Notably, religious and propaganda efforts were undertaken in Turkestan as part of the Pan-Islamist ideology among the Turkic-Muslim peoples under Russian rule. Conversely, the Turkic-Muslim peoples of Turkestan provided various forms of support to the Turks, including financial assistance from the Kazakhs. This study aims to examine the financial aid extended by the Kazakhs to the Turks during the war, conducting a historical analysis of the reasons, development, and outcomes of this support. The analysis delves into the motivations behind Kazakh financial aid to the Turks, its evolution over time, and its impact on the war effort. By exploring these aspects, we gain insights into the complex dynamics of support networks during the First World War.
ANAHTAR KELİMELER: Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti, Türkistan, Pan-İslamism, Kazaklar, maddi yardım
KEYWORDS: The First World War, The Ottoman State, Turkestan, Pan-Islamism, The Kazakhs, Financial support