ÖZET
Tang Hanedanlığı, Çin tarihinde kültürel ve edebi zenginliğin en fazla görüldüğü dönemdir. Bu dönemde Türk kavimleriyle yaşanan askerî mücadeleler dışında Türk kültürünün Çin kültürüne yansımaları da açıkça görülmektedir. Kültürel yansımalardan bir tanesi olan müzik, çalışmamızın ana konusunu oluşturmaktadır. Türk kavimlerinin geniş bir coğrafi alanı kapsıyor olması sebebiyle konu, etkileşimin en fazla olduğu Göktürkler, Uygurlar ve Kırgızların müzik kültürleriyle sınırlandırılmıştır. Önce bu üç Türk kavminin müzik kültürleri hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın devamında Tang dönemi Çin müziği anlatılmış, adı geçen Tük kavimlerinin müziklerinin Çin müziğine etkisi üzerinde durulmuştur. Türk müziğinin etkisiyle Çin müziği; yeni müzik sistemlerinin oluştuğu, pek çok müzisyenin yetiştiği, yenilendiği, zenginleştiği bir döneme girmiştir. Bu dönemde beş tanesi Türk kültürüne ait müzikler olan On Müzik Türü oluşturulmuş;
pek çok Türk kökenli müzisyen Çin’de ünlenmiş; İmparatorluk Müzik Akademisinde yeni müzik sistemleri hakkında eğitim verilmiş, yetiştirilen müzisyenlerin birçoğu saray orkestrasında görevlendirilmiş; yeni müzikler, müzik aletleri ve danslar halk arasında beğeni toplamış ve yayılmıştır.
ABSTRACT
Tang Dynasty, was the main period of cultural and literary wealth in Chinese history. In this period, apart from the military struggles with the Turkish tribes, the reflections of Turkish culture on Chinese culture are also very evident. Music, which is one of them, constitutes the main subject of our study. Since the Turkish tribes cover a wide geographical area, the subject is limited to the musical cultures of the Gokturks, Uyghurs and Kyrgyzs, whose interaction is the most. First, we gave information about the musical cultures of these three Turkish tribes, then explained the Chinese music of the Tang period and focused on the influence of the Turkish tribes music on Chinese music. With the influence of Turkish music Chinese music entered a period in which new music systems were formed, many musicians were raised, renewed and enriched. In this period, Ten Musical Types, five of which belong to Turkish music culture, were created; many Turkish musicians became famous in the Tang dynasty; new music systems were taught at the Imperial Academy of Music and many of these musicians who learned the new music systems were assigned to the palace orchestra, new music types, musical instruments and dances were admired and spread among the Chinese people.
ANAHTAR KELİMELER: Tang Hanedanlığı, Göktürkler, Uygurlar, Kırgızlar, Türk Müziği, Çin Müziği, Kültürel Etkileşim
KEYWORDS: Tang Dynasty, Gokturks, Uyghurs, Kyrgyzs, Turkish Music, Chinese Music, Cultural Interaction