ÖZET
Şair, çevirmen ve aydın kimliğiyle Sovyet Dönemi Türkmen edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Kerim Gurbannepesov’un (1929-1988) Yazması Agır Düşen Goşgu adlı eseri, 44 dörtlükten oluşan bir öykü-şiirdir. Şiir, sinema tekniklerini anımsatan etkileyici bir anlatı yapısına sahip olmanın yanı sıra Türkmen halkının ortak toplumsal bilinci olan ‘Türkmençilik’le ilgili bilgilere ulaşmayı da mümkün kılar. Türkmençilik, Türkmen halkının yaşamını düzenleyen, geleneklerini, ritüellerini, toplumsal ödevlerini ve nasıl gerçek bir Türkmen olunacağıyla ilgili öğretileri içeren değerler sistemidir. İçeriğin etkili şekilde sunulmasını sağlayan bir anlatı yapısına sahip olması, şiiri, anlatıbilim çalışmaları açısından verimli hâle getirmiştir. Bir anlatı metninin, biri öykü/anlam diğeri söylem/anlatı yapısı olmak üzere iki düzlemi vardır. Öyküyle söylemin birlikte incelenmesi, anlamlandırmayı bütünlüklü bir boyuta taşır. Şiirin anlatı yapısının ve anlatı içeriğinin inceleneceği bu makalede anlatıbilimin, dilbilim ve kültürel anlamla buluştuğu disiplinler arası bir çalışma gerçekleştirilecektir.
ABSTRACT
The Yazması Agır Düşen Goşgu (Hard to Write Poem) written by Kerim Gurbannepesov (1929-1988), who is one of the important poets, translators, and intellectuals of the Soviet Period Turkmen literature, is a narrative poetry consisting of 44 quatrains. With its cinematic organization, the poem has an attractive narrative structure. It also enables information on Turkmençilik. Turkmençilik is a value system that regulates the life of the Turkmen people and includes traditions, rituals, and social duties. Yazması Agır Düşen Goşgu also has a remarkable narrative structure in terms of narratology. Any narrative text has two levels that cover story and discourse. Taking into account story and discourse together, enables more accurate interpretations of the narration. In this article, in which the narrative content and narrative structure of poetry will be examined, an interdisciplinary study will be carried
on where narratology meets linguistic and cultural meaning.
ANAHTAR KELİMELER: Kerim Gurbannepesov, Yazması Agır Düşen Goşgu, anlatıbilim, Türkmençilik, kültürel anlamlar sistemi.
KEYWORDS: Kerim Gurbannepesov, Yazması Agır Düşen Goşgu, narrative discourse, Turkmençilik, cultural meaning system.