Taşnakçı Ermeni Levon İ. Mirzoyan’ın Kazakistan’daki Faaliyetleri (1933-1938)


Tashnakist Armenian Levon İ. Mirzoyan and His Activities in Kazakhstan (1933-1938)


Seyfi Yıldırım & Mirzahan Egamberdiyev


ÖZET
Levon İ. Mirzoyan 1917-1938 arasında Bolşevik yönetiminin Azerbaycan, Kazakistan ve diğer bazı bölgelerde yerleşmesi ve sağlamlaştırılması yolunda çalışmış bir Ermeni’dir. Makalede, Dağlık Karabağ meselesinin ortaya çıkışında da etkili bir isim olan Mirzoyan’ın bu rolüne atıf yapılmakla birlikte esas olarak 1933-1938 yılları arasında Kazakistan Sovyet Yönetimi Birinci Sekreterliği görevinde bulunduğu sırada Kazakistan’daki faaliyetleri ele alınmıştır. Kazakistan’ı yöneten Goloşyokin döneminde ortaya çıkan büyük açlık sırasında çok sayıda Kazak hayatını kaybetti. Mirzoyan bu felaket sonrasında ülke yönetimine geldi. Mirzoyan Kazakistan’da yaşanan bu felaketin izlerini örten bir şefkat eli gibi davranarak ülkenin önde gelenleri ve ahali ile yakın ilişkiler kurdu. Mirzoyan, daha sonra yakından tanıma imkânı bulduğu aydınları ve önde gelen politikacıları Joseph Stalin’in emri ile ya katletmiş ya da sürgüne göndermiştir.


ABSTRACT
Levon İ. Mirzoyan is an Armenian who worked between 1917 and 1938 to settle and strengthen the Bolshevik administration in Azerbaijan, Kazakhstan and some other regions. Although the study refers to Mirzoyan’s role as an influential actor in the emergence of the Nagorno-Karabakh issue, it mainly focuses on his activities in Kazakhstan as the First Secretary of the Kazakhstan Soviet Administration between 1933 and 1938. During the great hunger that emerged in the Golosyokin period many Kazakhs died. Mirzoyan came to the country administration after this disaster. Mirzoyan acted as a hand of compassion that covered the traces of this disaster in Kazakhstan and established close relations with the leaders and people of the country. Mirzoyan later murdered or exiled the intellectuals and prominent politicians, whom he had a chance to get acquainted with, by order of Joseph Stalin.


ANAHTAR KELİMELER: Levon İ. Mirzoyan, Goloşyokin Katliamı, Stalin Büyük Temizlik, Kızıl Kırgın.


KEYWORDS: Levon İ. Mirzoyan, Golosyokin Massacre, Stalin, Red Massacre.


DOI :  [PDF]