Saygıdeğer okurlar,
Dergimizin yeni sayısını sizlere sunmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Bu sayımızda Türk dünyasının kültürel zenginliğini ve güncel sorunlarını farklı yönleriyle ele alan yedi makale yer almaktadır. Hüseyin Işıksal’ın kaleme aldığı Kıbrıs’ta iki devletli çözüm formülü ele alan makale Kıbrıs meselesiyle ilgili yeni çalışmalara temel referans olacak niteliktedir. İnayetname türü ve inşa metoduna dair makale, Ermeni harfleriyle Kıpçak yazı dili konulu çalışma, Türk dünyası entegrasyonunda enerji alanındaki işbirliğine dair analiz, Özbekistan’da kamu yönetimi ve memurluk rejimini inceleyen makale alana katkı sağlayan özgün çalışmalar arasındadır.
bilig Yayın Kurulu olarak bir yandan objektiflik ve şeffaflık ilkeleri çerçevesinde Türk dünyası ile ilgili nitelikli makalelere yer vererek dergimizin kalitesini artırmaya çalışırken bir yandan da bilimsel dergicilikle ilgili yenilikleri takip etmeye özen göstermekteyiz. Bu bağlamda Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı’nın ev sahipliğinde 29 Şubat 2024 tarihinde “Türkiye’nin Bilim Diplomasisinde Web of Science (WoS) Türkiye Adresli Bilimsel Dergilerin Rolü” konulu bir Editörler Çalıştayı gerçekleştirilmiştir. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Millet Kütüphanesinde düzenlenen etkinliğe WoS’ta sosyal bilimler alanında dizinlenen 22 dergi editörü katılarak tecrübelerini paylaşmışlardır. Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Prof. Dr. Muhittin Şimşek’in açış konuşmasında belirttiği üzere çalıştay, akademik dergicilik alanında öz verili çalışmalarıyla WoS’a girme başarısı gösteren dergiler arasında bir iş birliği platformu oluşturmak ve etki faktörü yüksek, daha nitelikli yayınlar için karşılıklı destek olma amacına matuf olarak düzenlenmiştir. TÜBİTAK ULAKBİM Müdürü Mehmet Mirat SATOĞLU, İstanbul Üniversitesi Yayınları Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Metin TUNÇ, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Abdullah DEMİR’in teknik sunumları yanında katılımcı editörlerin konuşmalarında öne çıkan hususlar bilig için yol gösterici olmuştur.
Çalıştayda, editörlük becerilerinin artırılmasına yönelik eğitimlerin önemi somut bir şekilde görülmüştür. Türkiye adresli dergilerin etki faktörünün yükseltilmesinde, kaliteli yayınlar yapmanın yanında bunların okuyucuya ulaştırılmasını sağlayacak bilgisayar yazılımları ve yeterli üst veri ile desteklenmesi önem taşımaktadır. WoS sisteminde dergilerin yanında kitap, tez ve sempozyum bildiri kitaplarının konumu güçlenmektedir. Türkiye’nin bu değişimi fırsata dönüştürmesi için TR Dizin’in kitap ve sempozyum bildirileri versiyonunun geliştirilmesi, üniversite yayınlarının profesyonel bir şekilde yönetilerek WoS sistemine dahil olunması ve Türkiye’de yapılan tezlerin WoS’ta taranmasına çaba gösterilmesi gerekmektedir.
ChatGPT gibi yapay zekâ uygulamaları bilimsel çalışmaların geleceğine dair endişeleri artırmaktadır. Kaçınılmaz bir olgu olan yapay zekânın akademik yazımda kullanımı, üzerinde titizlikle durulması gereken bir konudur. Yapay zekânın yasaklanarak değil bunun etik sınırlarının belirlenerek kullanılması, editörlük süreçleri ve dergilerin uluslararası tanıtımları açısından da yapay zekâdan istifade edilmesinin yolları araştırılmalıdır.
Bu çalıştayın ortaya koyduğu en önemi sonuç Türkiye’de benzeri alanlarda yayınlanan dergiler arasındaki iş birliğinin yeterli düzeyde olmadığıdır. Türkiye’de üretilen akademik makalelerin ilgili alanda yapılan yeni çalışmalarda yeteri kadar tüketilmediği bir olgudur. Türkiye’deki akademik çalışmalarda görmezden gelinen makalelerin yurt dışında çıkan WoS dergilerinden atıf alması daha zor bir hedeftir. Öte yandan tanınmış, nitelikli uluslararası editörleri, hakemleri ve yazarları dergiye çekebilmek ciddi katkı sağlayacaktır.
Dünya hızlı bir şekilde değişmektedir. Akademik dergi yayıncılığı süreçleri de köklü bir değişim içerisindedir. Her alanda rekabetin arttığı bu dönemde Türkiye’nin sosyal bilim sahasında etkin bir konuma gelebilmesi için WoS’ta yer alan Türkiye adresli dergilerin kendi aralarındaki iş birliği önem kazanmaktadır. Editörlük, yazarlık, hakemlik süreçlerinde dair eğitim ve tecrübe paylaşımına imkân sağlayan çalıştaylar, dayanışma kültürünün gelişmesinde en etkili yöntem olarak ortaya çıkmaktadır.
Türkiye’nin hikâyesini, Türk tezini, Türk bilim adamlarının bakış açısını dünyaya ulaştıran Türkiye adresli WoS dergilerinin sayısının ve etki faktörünün artması temennisiyle, yeni sayımızın hayırlı olmasını diliyorum.
Prof. Dr. Fırat Purtaş
Yayın Yönetmeni